Migrenowe bóle głowy

Terapia z użyciem toksyny botulinowej jest uznaną i sprawdzoną metodą leczenia napięciowych bóli głowy.
Toksyna botulinowa jest to oczyszczony preparat białka, uzyskiwany z bakterii Clostridium botulinum. Wstrzyknięta w małej dawce w odpowiednią tkankę mięśniową, powoduje rozluźnienie mięśni odpowiedzialnych za powstawanie napięcia skutkującego bólem głowy — migreną.

Zastosowanie: profilaktyka i leczenie migrenowych bóli głowy

Migrena jest najczęstszym schorzeniem neurologicznym – dotyka ok.18% kobiet i 6% mężczyzn na całym świecie. To napadowy silny ból głowy z towarzyszącymi nudnościami, wymiotami oraz nadwrażliwością na światło i dźwięki. Szacuje się, że w Polsce na migrenę cierpi ok. 10% populacji. Schorzenie to dotyka osób w każdym wieku, ale szczyt zachorowań przypada na 30-50 rok życia.

Przyczyna migreny wciąż nie jest dokładnie poznana. Uważa się, że u jej podłoża leży nadwrażliwość układu nerwowego na bodźce środowiskowe i sensoryczne, modyfikowana przez czynniki genetyczne (tzw. geny migreny ).

U kobiet wrażliwość ta nasila się w trakcie cyklu miesiączkowego. Ból głowy może być zapoczątkowywany lub nasilany przez różne czynniki wyzwalające, takie jak: jasne oświetlenie, dźwięki , głód, nadmierny stres, wysiłek fizyczny, burzowa pogoda lub zmiany ciśnienia atmosferycznego, fluktuacje hormonalne w czasie miesiączki, brak albo nadmiar snu, alkohol lub stymulacja innymi środkami chemicznymi. Sam ból migrenowy jest wyzwalany przez zewnętrzne i wewnętrzne czynniki prowokujące, natomiast bezpośrednią jego przyczyną jest dysfunkcja niektórych układów w ośrodkowym układzie nerwowym ( w pniu mózgu i wzgórzu ). Głównym elementem, który jak wszystko na to wskazuje, odpowiada za patogenezę migreny – jest nerw trójdzielny. Wydzielane na jego zakończeniach neuromediatory bólu, są odpowiedzialne za pojawienie się jałowego zapalenia wokół naczyń mózgowych i opon mózgowo-rdzeniowych, czego skutkiem jest silny, tętniący ból nasilający się wraz z aktywnością fizyczną chorego. Wielokrotne, powtarzające się napady bólu migrenowego powodują trwałe uwrażliwienie niektórych struktur nerwowych . Jest to główna przyczyna przekształcenia się migreny epizodycznej w jej postać przewlekłą.

Przewlekła migrena polega na utrzymywaniu się częstych i silnych dolegliwości bólowych, które wcześniej pojawiały się tylko okresowo, a także braku lub bardzo słabej reakcji na stosowane leki przeciwbólowe. Bóle głowy występują wtedy min. przez 15 dni w miesiącu, a przez co najmniej 8 dni w miesiącu występują bóle o charakterze migrenowym.  Większość chorych skarży się na codzienne, uporczywe bóle głowy, które znacznie ograniczają codzienne funkcjonowanie.

Przewlekła migrena wymaga stałej profilaktycznej farmakoterapii. Nie stosujemy tutaj klasycznych leków przeciwbólowych, gdyż ich nadużywanie może prowadzić do tzw. polekowych bóli głowy z odbicia. Nieskuteczność klasycznych leków przeciwbólowych może doprowadzić do błędnego koła w zażywaniu leków i pogorszenia stanu zdrowia pacjenta.

Alternatywą leczenia jest zastosowanie toksyny botulinowej. Jedynym zarejestrowanym preparatem toksyny botulinowy do leczenia migrenowych bóli głowy jest Botox firmy Allergan.

Mechanizm działania przeciwbólowego toksyny botulinowej ( Botoxu ) nie jest do końca poznany. Wynika najpewniej z właściwości leku do blokowania uwalniania mediatorów stanu zapalnego i mediatorów bólu z zakończeń nerwowych nerwu trójdzielnego.  Prowadzi to do długotrwałego odnerwienia nadwrażliwych zakończeń nerwowych nerwu trójdzielnego.

Zabieg polega na wykonaniu licznych iniekcji botoksu w okolice twarzy, szyi oraz karku, według ściśle określonego schematu podawania leku. Protokół obejmuje 31 koniecznych iniekcji (w stałych miejscach i w stałej dawce, łącznie 155U ( „fixed-site, fixed-dose”) oraz 8 dodatkowych, opcjonalnych dawek dodatkowych (łącznie 40U, w miejsca największego bólu i tkliwości – „follow-the pain”).Całkowita dawka terapeutyczna wynosi 155U do 195U jednostek leku, co stanowi dwie ampułki preparatu Botox. Podawanie preparatu odbywa się w cyklach co 12 tygodni.